کافه دانش (قسمت اول - تعریف مدیریت دانش و بررسی دیدگاه ها)

مدیریت دانش، شامل همه روش‌هایی است که سازمان دارایی‌های دانشی خود را اداره می‌کند به عبارت ساده‌تر مدیریت دانش چگونگی جمع‌آوری، ذخیره‌سازی، انتقال، به‌کارگیری، به‌روزرسانی و ایجاد دانش است. یکی از اولین چالش‌ها در فهم دقیق مدیریت دانش کاربردی توافق بر روی یک تعریف جامع و واحد و برخورداری از یک مدل مفهومی یکپارچه می‌باشد. مدیریت دانش مستلزم وجود رهبری آگاه و تأثیرگذار در سازمان است. از عناصر توسعه‌دهنده مدیریت دانش، فرهنگ سازمانی متکی بر خلاقیت و نوآوری است. مدیریت دانش مفهومی پیچیده و گسترده است به همین دلیل صاحب‌نظران از زوایای گوناگون به آن نگریسته‌اند، آنچه از تعریف مختلف برمی‌آید مدیریت دانش فرآیند شناسایی، در اختیار گرفتن، سازمان‌دهی و پردازش اطلاعات جهت خلق دانش می‌باشد، که پس از آن توزیع می‌شود و در دسترس دیگران قرار می‌گیرد تا برای خلق دانش بیشتر و به گونه‌ای مؤثر در تصمیم‌گیری به کار برده شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که مدیریت دانش موضوعی اجتماعی بوده و انسان مهم‌ترین نقش را در موفقیت آن ایفا می‌نماید.

مدیریت دانش یک رشته (علمی) مدیریتی است که به ارتقای سازمان‌دهی پردازش دانش می‌پردازد. مدیریت دانش هم چنین فعالیتی انسانی است که بخشی از تعاملات فرایند مدیریت دانش یک عامل یا گروه را تشکیل می‌دهد. در ذیل به بررسی مدیریت دانش از دیدگاه‌های مختلف می‌پردازیم.

دیدگاه کسب و کار : مدیریت دانش فعالیتی تجاری است که دو جنبه اصلی دارد، توجه به عنصر دانش فعالیت‌های کسب‌وکار به عنوان جزء آشکار کسب‌وکار که در استراتژی، خط‌مشی و رویه‌ها در همه سطوح سازمان منعکس می شودو هم چنین ایجاد رابطه مستقیم بین سرمایه فکری و نتایج مثبت کسب‌وکار (بارکلگ و مورای، 1997). از همین دیدگاه مدیریت دانش یک رویکرد تلفیقی و همکارانه برای خلق، کسب، سازمان‌دهی، دسترسی و استفاده از سرمایه‌های فکری سازمان است.

دیدگاه علم شناختی یا علم دانش : دانش، بینش‌ها، ادراکات و دانش فنی کاربردی منبعی اساسی است که به ما امکان می‌دهد به طور هوشمندانه عمل کنیم. در طول زمان دانش مهم به اشکال دیگر مثل کتب، فناوری، رویه‌ها و سنن در درون همه سازمان‌ها و به طور کلی در جامه تبدیل می‌شود و این تغییر شکل‌ها به انباشت تجربه منجر و وقتی به طور مناسب استفاده شود، به افزایش اثربخشی منتج می‌گردد. دانش یکی از عوامل اصلی است که رفتار هوشمندانه شخصی، سازمانی و اجتماعی را ممکن می‌سازد.

دیدگاه فرآیند (فناوری) : مدیریت دانش مفهومی است که بر اساس آن اطلاعات به دانش قابل کاربرد تبدیل و با تلاش اندک قابل استفاده برای افرادی می‌شود که می‌توانند آن را به کار برند.

برگرفته از کتاب مدیریت دانش (فرایند خلق، تسهیم و کاربرد سرمایه فکری در کسب و کارها) نوشته دکتر بهروز قلیچ لی ، انتشارات سمت چاپ 1391